Urodził się 10 kwietnia 1919 r. w Miechowie w rodzinie utrzymującej się z rolnictwa. Szkołę powszechną i gimnazjum ukończył w Miechowie chociaż egzamin maturalny zdawał eksternistycznie w Krakowie. W czasie wybuchu II wojny światowej był słuchaczem Szkoły Podchorążych Rezerwy w Krakowie. Jako młody podchorąży wziął udział w walkach we wrześniu 1939 r. a po kapitulacji oddziału dostał się do niewoli niemieckiej. Z obozu internowania uciekł, ale wkrótce w Stuttgarcie został aresztowany i osadzony w więzieniu w Wertheimie, który później został przekształcony na obóz kamy. 8 lutego 1941 r. Edward Banach wysłany został z innymi więźniami do obozu koncentracyjnego w Buchenwaldzie i otrzymał numer obozowy 5070. Przez sześć miesięcy pracował w kamieniołomie .Od stycznia 1941 r. do maja 1942 r. poddawany był eksperymentom medycznym polegającym na wstrzykiwaniu mu pod skórę zarazków tyfusu plamistego. Od maja 1942 r. pracował przy budowie fabryki „Gustlof” a od połowy 1943 r. został wcielony do komanda Baubrygade IV. Wiosną 1944 r. wysłany został do pracy w KL Mittelbau-Dora. Pracował w podziemiach przy załadunku pocisków samosterujących VI i V2.
W kwietniu 1945 r., podczas pieszej ewakuacji obozu tzw. „marszu śmierci” uciekł z sześcioma współwięźniami i ukrywał się w górach Harzu.
Edward Banach wycieńczony ciężką pracą i doświadczeniami medycznymi znalazł się w szpitalu w Clausthalzellerfeld, a po wyjściu z niego pracował w Polskim Komitecie Obozowym przy organizacji transportów repatriacyjnych, do Polski. Sam wrócił do Polski w 1946 r. i pracował w Legnicy pomagając załatwiać formalności repatriacyjne wędrującej ludności.
Do rodziców mieszkających w Miechowie przybył w 1949 r. Tu spotkał się z represjami ze strony Urzędu Bezpieczeństwa. Jako niepewny politycznie nie mógł znaleźć pracy.
Z racji przejść obozowych otrzymał odszkodowanie za które nabył samochód osobowy i pracował do przejścia na emeryturę jako taksówkarz. Zmarł w 2000 r. i został pochowany na miechowskim cmentarzu w sektorze 10.
WB
Źródła:
- materiały zebrane przez córki Annę i Magdalenę Banach
- J. Mrożkiewicz, Cmentarz parafialny w Miechowie, Kraków 2007
