Właściwie Edward Weber von Webersfeld urodzony w 1845 r. we Lwowie. Był synem Aleksandra, wywodzącego się z Austrii nauczyciela szkół ludowych w Galicji oraz nauczycielki języka francuskiego Ludwiki de Darree. Wychowywał się w spolszczonej rodzinie austriackiej o silnych tradycjach niepodległościowych i narodowo-katolickich. W latach 1859-1861 uczęszczał do Gimnazjum św. Barbary w Krakowie, zaś od 1861 r. został wpisany w poczet uczniów Wyższego Gimnazjum w Rzeszowie. Wraz z wybuchem powstania styczniowego przerywa edukację i z przyjaciółmi z ławy szkolnej: aktorem Gustawem Fiszerem, Marcelim Zboińskim, Aleksandrem Podwyszyńskim i Ludwikiem Weber von Ehrenzweigiem wyjeżdża do Krakowa, a nastepnie udaje się do obozu w Ojcowie. Zostaje przyjęty do „Żuawów Śmierci” Francoisa Rochebruna. Bierze udział w ataku na Miechów 17 lutego 1863 r. ( w bitwie tej uczestniczy też ojciec Edwarda, Aleksander oraz młodszy brat Ludwik).
Później walczy w oddziale Andrzeja Łopackiego, Witolda Rogoyskiego, a z gen. Dionizym Czachowskim bierze udział w bitwach pod Stefankowem, Borią, Ostrowcem i Rzeczniowem. Na tym nie koniec, wraz z oddziałem Waligórskiego toczy boje pod Borowem, czy w oddziale Grabowskiego pod Osielcem.
Kres powstania styczniowego wyznaczył nowy etap w życiu Edwarda Webersfelda, który nie kończy edukacji szkolnej, tylko wkracza w świat teatru i aktorstwa. Debiutował w 1865 r. w Tarnowie w teatrze prowincjonalnym Sulikowskiego. Później występował u Łobojki w Jaśle czy u Stanisława Stangla, jak również u Józefa Bendy – przyrodniego brata Heleny Modrzejewskiej. W latach siedemdziesiątych grał w teatrach poznańskich. Stworzył też własny zespół, w którym w latach 1874-1898 wystawia wiele sztuk teatralnych m.in. w Tarnowie, Rzeszowie, Śremie, na Śląsku Cieszyńskim i we Lwowie. Z końcem wieku Webersfeld zaczął pisać sztuki sceniczne – w latach 1897-1911 powstało ich pięć. Napisał też wspomnienia z czasów powstania styczniowego. Jednakże to aktorstwo i obcowanie z widzem było dla tego byłego powstańca najważniejsze.
W połowie lat 80. XIX w. Webersfeld zakończył karierę teatralną. Wówczas zaangażował się on aktywnie na rzecz lwowskiego środowiska kombatantów powstania styczniowego, przyczyniając się do jego powstania. Publikował też w prasie galicyjskiej liczne wspomnienia z potyczek powstańczych, w których wziął udział. Przez krótki okres czasu pracował jako policjant, czyli wachmistrz ck żandarmerii w Husiatyniu. W tym okresie zaangażował się w pracę na niwie narodowo-publicystycznej. W roku 1890 został członkiem Ligi Polskiej, trzy lata później w 1893 r. wstąpił do Ligi Narodowej we Lwowie. Był prekursorem, wraz z Heleną Dąbczańską, Józefem Białynią-Chołodeckim i Rudolfem Mękickim szeregu wystaw, odczytów i pogadanek poświęconych powstaniu styczniowemu.
Edward Webersfeld zmarł 03.08.1918 r. i został pochowany na cmentarzu we Lwowie.
Źródło:
- Kuryer Lwowski, 07.08.1918
- Nicieja S., Cmentarz Łyczakowski we Lwowie, 1990
- Biogram Edwarda Webersfelda [w:] Słownik biograficzny teatru polskiego, t.1, Warszawa 1973
- Edward Webersfeld, Wyprawa na Miechów. Wspomnienia i utwory z powstania styczniowego, oprac. Maciej Dęboróg- Bylczyński, 2015
MF
